Posted in Շրջակա միջավայր

Երկրի օդային հագուստը

Երկրագունդը բոլոր կողմերից շրջապատված է օդի հաստ շերտով: Օդը կարծես Երկրի հագուստը լինի:

Մեր շրջապատում ամենուրեք օդ կա, բայց մենք այն չենք տեսնում, քանի որ օդն անգույն է և ապակու նման թա­փանցիկ: Կապույտ երկինքը, որ ողող­ված է արևի ճառագայթներով, նույն­պես օդի հաստ շերտ է: Օդ կա նաև ջրի մեջ:

Օդը մարդկանց, կենդանիներին, բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը մի քանի րոպե: Հետևաբար օդով է պայմանավորված կյանքի գոյությունը Երկրի վրա:

Կատարած բազմաթիվ փորձերի շնորհիվ գիտնականներն ապա­ցուցել են, որ օդը տարբեր գազերի խառնուրդ է: Օդը գլխավորապես բաղկացած է թթվածնից և ազոտից, շատ քիչ քանակով ածխաթթու գազից: Բոլոր կենդանի օրգանիզմները շնչում են թթվածին, արտաշնչում ածխաթթու գազ:

Նշված գազերից բացի օդում միշտ լինում են ջրային գոլորշիներ, սառցե բյուրեղներ, ծխի, մրի և փոշու մասնիկներ: Օդում եղած ջրային գոլորշիներից են առաջանում ամպերը և մառախուղը: Ամպերից էլ թափ­վում են մթնոլորտային տեղումները՝ անձրևը, ձյունը և կարկուտը:

Բոլորիս քաջ ծանոթ քամին օդի հորիզոնական տեղաշարժման արդյունք է:

Օդը ջերմության վատ հաղորդիչ է: Դրա համար էլ բնակարանների և դասասենյակների պատուհանները սովորաբար երկփեղկ են լինում: Ձմռանը, երբ դրսում ցուրտ է, փեղկերի միջև եղած օդը չի թողնում, որ ցուրտն անցնի բնակարան կամ դասասենյակ: Նույն ձևով էլ օդը չի թողնում, որ ներսի տաքությունը դուրս գա:

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ի՞նչ նշանակություն ունի օդը կենդանի օրգանիզմների համար:

Օդը մարդկանց, կենդանիներին, բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը մի քանի րոպե:

Ի՞նչ գազերից է կազմված օդը:

Օդը գլխավորապես բաղկացած է թթվածնից և ազոտից, շատ քիչ քանակով ածխաթթու գազից:

Օդի ի՞նչ հատկությունների ես ծանոթ:

Օդը ջերմության վատ հաղորդիչ է:

Posted in English

Թարգմանել նախադասությունները անգլերեն

1. Լենան աշխատաում է դպրոցում: Լենան աշխատու՞մ է դպրոցում: Լենան չի աշխատում դպրոցում:

Lena works at school. Does Lena work at school? Lena doesn’t work at school.

2. Նրանք սովորաբար կարդում են անգլերեն գրքեր: Նրանք սովորաբար կարդու՞մ են անգլերեն գրքեր: Նրանք չեն կարդում անգլերեն գրքեր:

They usually read English books. Do they usually read English books? They don’t read English books.

3. Մենք ուտում ենք պաղպաղակ հիմա: Մենք ուտու՞մ ենք պաղպաղակ հիմա: Մենք չենք ուտում պաղպաղակ հիմա:

We are eating ice-cream now. Are we eating ice-cream now? We are not eating ice-cream now.

4.Դու խաղու՞մ ես շախմատ լավ: Ոչ, ես չեմ կարողանում շախմատ խաղալ:

Do you play chess well? No, I can’t play chess.

5.Նայի՛ր, Վահանը խաղում է ֆուտբոլ իր ընկերների հետ:

Look! Vahan is playing football with his friends.

Posted in Մայրենի

Ե. Չարենց «Հայրենիքում»

Ես Եղիշե Չարենցի բանաստեղծություններից ընտրեցի «Հայրենիքում» բանաստեղծությունը, քանի որ այս բանաստեղծության մեջ երևում է նրա մեծ հայրենասիրությունը: Նրա «Հայրենիքում»բանաստեղծության մեջ նա շատ գեղեցիկ կերպով նկարագրում է իր հայրենիքը՝ շատ գեղեցիկ համեմատականներով նա Հայաստանի լեռներն ու լճերը համեմատում է հոգու երազների հետ: Իր հայրենիքի երկինքը նա համեմատում է մանկական աչքերի հետ,որոնք նույնքան պարզ և մաքուր են: Չարենցը խոսում է նաև իր հայրենիքի կորստի մասին, որը շատ ցավալի է:

Ձյունապատ լեռներ ու կապույտ լճեր: 
Երկինքներ, որպես երազներ հոգու: 
Երկինքներ, որպես մանկական աչեր: 
Մենակ էի ես: Ինձ հետ էիր դու: 
Երբ լսում էի մրմունջը լճի 
Ու նայում էի թափանցիկ հեռուն – 
Զարթնում էր իմ մեջ քո սուրբ անուրջի 
Կորուստը այն հին, աստղայի՜ն, անհո՜ւն: 
Կանչում էր, կանչում ձյունոտ լեռներում 
Մեկը կարոտի իրիկնամուտին: 
Իսկ գիշերն իջնում, ծածկում էր հեռուն 
Խառնելով հոգիս աստղային մութին …

Posted in Русский язык

Ованес Туманян

ГЛУПЕЦ

Жил когда-то бедняк. Как ни трудился он, как ни бился – все никак не мог выбиться из нужды.

И вот дошел он до отчаяния и решил: “Пойду-ка я разыскивать бога. Разыщу и узнаю, долго ли мне маяться. Да тут же и выпрошу чего-нибудь для себя”.

По дороге повстречался он с волком.

– Добрый путь, братец-человек! Куда ты идешь? – спросил волк.

Continue reading “Ованес Туманян”
Posted in Հայրենագիտություն

Գրիգոր Լուսավորիչ, Մեսրոպ Մաշտոց և Մովսես Խորենացի

Հայոց պատմության մեջ, հայերի հարմար այս երեք մարդիկ շատ կարևոր դեր են ունեցել: Գրիգոր Լուսավորչի օրորք հայերը քրիստոնեությունը ընդունեցին որպես պետական կրոն: Մեսրոպ Մաշտոցը ստեղծեց հայոց այբուբենը, և այդ օրվանից մեր գրերն ու պատմությունը գրվեցին հայատառ: Մովսես Խորենացին գրեց հայոց պատմությունը անհիշելի ժամանկներից մինչև իր օրերը: Նրա «Հայոց պատմության»-ից մեզ  են հասել շատ ավանդույթներ, մշակութային արժեք ներկայացնող տեղեկություններ, հայի ծագման ու զարգացման, բնօրրանի, ծննդավայրի, պատմության, առասպելների, թագավորների մասին:

Continue reading “Գրիգոր Լուսավորիչ, Մեսրոպ Մաշտոց և Մովսես Խորենացի”
Posted in English

Exercise 181 Present Indefinite or Present Continuous

  1. He works in the centre of Chicago.
  2. Does he work in the centre of Chicago?
  3. He doesn’t work in the centre of Chicago.
  4. They read a lot of books.
  5. Do they read many books?
  6. They don’t read many books.
  7. The children are eating soup now.
  8. Are the children eating soup now?
  9. The children are not eating soup now.
  10. Do you play volleyball well?
  11. When do you play volleyball?
  12. What is Nick doing in the evening?
  13. Is he going to the cinema in the evening?
  14. We don’t dance every day.
  15. Look! Kate is dancing.
Posted in Մայրենի

«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Մաս 2 Հովհ․ Թումանյան

Դ

Առավոտը վաղ տերության պաշտոնյաները կտրեցին Հասանի աղքատ տնակի դուռը։ — Էստե՞ղ է կենում քեֆ սիրող Հասանը։

— Ես եմ,— պատասխանեց զարմացած Հասանը։

— Թագավորի հրամանով հետևիր մեզ։

Ուղիղ պալատը տարան Հասանին։ Հայտնեցին, որ թագավորը իրեն պալատականի պաշտոն է տվել։ Պալատականի զգեստ հագցրին, մի թուր էլ կապեցին մեջքը ու կանգնեցրին պալատի մուտքերից մեկի առջև։ Ամբողջ օրը էն մուտքի առջև պարապ կանգնեց Հասանը։ Իրիկունը որ մթնեց, դատարկ ճամփու դրին տուն, թե՝ գնա՛, առավոտը ետ կգաս քո տեղը կանգնելու։

Գիշերը դարձյալ դերվիշի շոր մտավ Հարուն Ալ Ռաշիդ թագավորն ու գնաց քաղաքը շրջելու։

Continue reading “«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Մաս 2 Հովհ․ Թումանյան”
Posted in Երաժշտություն

ԱՍ ՏԱՐԻ

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Էրթանք նեյինք` էշը ինչը կերեր է,

Էշը խոտը կերեր է,

Էրթանք նեյինք` գալը ինչը կերեր է,

Գալը էշը կերեր է:

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Էրթանք նեյինք` արջը ինչը կերեր է,

Արջը գալը կերեր է,

Էրթանք նեյինք` գալը ինչը կերեր է,

Գալը գառը կերեր է:

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Էրթանք նեյինք` կատուն ինչը կերեր է,

Կատուն մուկը կերեր է,

Էրթանք նեյինք` մուկը ինչը կերեր է,

Մուկը ցորենը կերեր է:

Կատուն մուկը,

Մուկը, ղուշը,

Ղուշը ցորենը կերեր է,

Ղուշը ցորենը կերեր է:

Աս տարի-տարի, գալ տարի-տարի,

Աս տարի-տարի, գալ տարի-բարի: