Posted in Շրջակա միջավայր

Ջերմաստիճան: Ջերմաչափ

եղ.jpg

Երբ առօրյայում օգտագործում ենք տաք, սառը բառերը, նախևառաջ նկատի ենք ունենում մեզ շրջապատող առարկաների, օդի. ջրի .տաք կամ սառը լինելու մեր զգացողությունը: Մեզ շրջապատող առարկաների, օդի, ջրի տաքության կամ սառնության չափը որոշվում է ջերմաչափով : Իսկ ի՞նչ է ջերմաչափը:

Ջերմաչափը բաղկացած է իրար մեջ տեղադրված երկու ապակե բարակ խողովակներից: Դրսի խողովակի ներքևի լայն մասը լցված է սնդիկով կամ գունավոր (հիմնականում կարմիր) սպիրտով, որի մեջ է գտնվում երկրորդ՝ բարակ խողովակի ծայրը:

Այժմ տեսնենք, թե ինչպես է չափվում օդի ջերմաստիճանը: Եթե օդը տաքանում է, ապա սնդիկը կամ սպիրտը նույնպես տաքանում են, ընդարձակվում և բարակ խողովակով վեր բարձրանում: Իսկ երբ օդը պաղում է, սնդիկի սյունը իջնում է ներքև: Ջերմաչափի արտաքին խողովակի ներսում տեղադրված սպիտակ թիթեղի վրա թվանշաններ և փոքրիկ գծիկներ կան:

Continue reading “Ջերմաստիճան: Ջերմաչափ”
Posted in Շրջակա միջավայր

ԱՊԱՐՆԵՐ ՏՈՒՖ

Հայկական լեռնաշխարհը հանդիսանում է տուֆի մի ամբողջ հանքավայր: Այն աչքի է ընկնում ոչ միայն տուֆի առատությամբ, այլ նաև գունային բազմազանությամբ: Կարելի է հանդիպել վարդագույնից մինչև մուգ հրաբխագույնի երանգները: Տուֆի 28 երանգներից Հայաստանում տարածված են մանուշակագույնը, կարմիրը, նարնջագույնը, շագանակագույնը, վարդագույնը և սևը:

Հայկական տուֆ

Հայկական տուֆը բաժանվում է 5 հիմնական տեսակների՝

Continue reading “ԱՊԱՐՆԵՐ ՏՈՒՖ”
Posted in Շրջակա միջավայր

Երկրի օդային հագուստը

Երկրագունդը բոլոր կողմերից շրջապատված է օդի հաստ շերտով: Օդը կարծես Երկրի հագուստը լինի:

Մեր շրջապատում ամենուրեք օդ կա, բայց մենք այն չենք տեսնում, քանի որ օդն անգույն է և ապակու նման թա­փանցիկ: Կապույտ երկինքը, որ ողող­ված է արևի ճառագայթներով, նույն­պես օդի հաստ շերտ է: Օդ կա նաև ջրի մեջ:

Օդը մարդկանց, կենդանիներին, բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը մի քանի րոպե: Հետևաբար օդով է պայմանավորված կյանքի գոյությունը Երկրի վրա:

Կատարած բազմաթիվ փորձերի շնորհիվ գիտնականներն ապա­ցուցել են, որ օդը տարբեր գազերի խառնուրդ է: Օդը գլխավորապես բաղկացած է թթվածնից և ազոտից, շատ քիչ քանակով ածխաթթու գազից: Բոլոր կենդանի օրգանիզմները շնչում են թթվածին, արտաշնչում ածխաթթու գազ:

Նշված գազերից բացի օդում միշտ լինում են ջրային գոլորշիներ, սառցե բյուրեղներ, ծխի, մրի և փոշու մասնիկներ: Օդում եղած ջրային գոլորշիներից են առաջանում ամպերը և մառախուղը: Ամպերից էլ թափ­վում են մթնոլորտային տեղումները՝ անձրևը, ձյունը և կարկուտը:

Բոլորիս քաջ ծանոթ քամին օդի հորիզոնական տեղաշարժման արդյունք է:

Օդը ջերմության վատ հաղորդիչ է: Դրա համար էլ բնակարանների և դասասենյակների պատուհանները սովորաբար երկփեղկ են լինում: Ձմռանը, երբ դրսում ցուրտ է, փեղկերի միջև եղած օդը չի թողնում, որ ցուրտն անցնի բնակարան կամ դասասենյակ: Նույն ձևով էլ օդը չի թողնում, որ ներսի տաքությունը դուրս գա:

Հարցեր և առաջադրանքներ

Ի՞նչ նշանակություն ունի օդը կենդանի օրգանիզմների համար:

Օդը մարդկանց, կենդանիներին, բույսերին անհրաժեշտ է շնչառության համար: Առանց օդի մարդը կարող է ապրել ընդամենը մի քանի րոպե:

Ի՞նչ գազերից է կազմված օդը:

Օդը գլխավորապես բաղկացած է թթվածնից և ազոտից, շատ քիչ քանակով ածխաթթու գազից:

Օդի ի՞նչ հատկությունների ես ծանոթ:

Օդը ջերմության վատ հաղորդիչ է:

Posted in Շրջակա միջավայր

Աղ

Ամեն մի սննդամթերք, նույնիսկ հացը, կարելի է փոխարինել մեկ ուրիշով: Աղը միակ սննդամթերքն է, որը ոչնչով չի փոխարինվում, առանց աղի ապրել հնարավոր չէ: Բժիշկները պարզել են, որ կենդանի էակը աղ չստանալով՝ մահանում է:

Картинки по запросу "salt"
Continue reading “Աղ”
Posted in Շրջակա միջավայր

Ապարներ և օգտակար հանածոներ

Երկրագնդի արտաքին պինդ շերտը, որի վրա մենք ապրում ենք, կազմված է զանազան նյութերից’ ավազից, կավից, խճից, քարից և այլն: Այդ բոլորը ապարներ են: Կավիճը, որով դու գրում ես գրատախ­տակին, նույնպես ապար է: Ապարներ են նաև քեզ ծանոթ բազալտը և տուֆը, որոնք օգտագործում են տարբեր շենքեր կառուցելու համար: Ապարների այն տեսակները, որոնք մարդն օգտագործում է զանա­զան Նպատակներով, կոչվում են օգտակար հանածոներ: Օգտա­կար հանածոները լինում են մետաղային, վառելիքային, շինարարա­կան:

Continue reading “Ապարներ և օգտակար հանածոներ”
Posted in Շրջակա միջավայր

Ջուրը պետք է մաքուր լինի

Բոլորին քաջ հայտնի է, որ առանց ջրի չեն կարող ապրել ոչ բույսերը, ո’չ կենդանիները, ոչ էլ մարդիկ: Դա է պատճառը, որ սովորաբար գյուղերը, քաղաքները կառուցվում են աղբյուրների մոտ. գետերի, լճերի ափերին: Իսկ եթե բնակավայրը հեռու է գետերից, լճերից, ապա մարդիկ փորում են ջրհորեր, կառուցում արհեստական լճակներ ու ջրանցքներ և դրանցից ջուր վերցնում:

Continue reading “Ջուրը պետք է մաքուր լինի”
Posted in Շրջակա միջավայր, Ստուգատեսներ

Կիսամյակային Հաշվետվություն Բնագիտությունից

  1. Ինչպե՞ս է մարդը վերափոխում շրջակա աշխարհը
  2. Մենք էլ ենք բնության մի մասնիկը
  3. ՄԱՐՄԻՆՆԵՐ, ՆՅՈՒԹԵՐ, ՄԱՍՆԻԿՆԵՐ
  4. Խմբային աշխատանք դպրոցում
  5. ԵՎՐԱՍԻԱ
  6. Հյուսիսային Ամերիկա
  7. Հարավային Ամերիկա
  8. ԱՖՐԻԿԱ
  9. ԱՎՍՏՐԱԼԻԱ
  10. Անտարկտիդա
  11. Իմ Կենդանին
  12. Հարթավայրեր, բլուրներ, լեռներ
  13. Ճանապարհորդություններ Աֆրիկայով
  14. Ավստրալիայի հայտնագործումը
  15. Մեզ սնող հողը
  16. Ծովեր և օվկիանոսներ
  17. «Գունավոր» ծովեր
  18. Հետաքրքիր փաստեր Սպիտակ ծովի մասին
  19. Աղբյուր, գետ, լիճ
  20. Իմ Բույսը
  21. Այց Հայաստանի բնության թանգարան
  22. Ջուրը բնության մեջ

Posted in Շրջակա միջավայր

Ջուրը բնության մեջ

Ջուրը բնության մեջ ամենատարածված նյութն է: Դու արդեն գիտես, որ երկրագնդի մակերեսի մեծ մասը ծածկված Է ջրով: Երկրի վրա դժվար Է գտնել որևէ վայր, որտեղ ջուր չլինի: Ջուրն ամենուր է’ օվկիանոսում ու ծովում, գետում ու լճում, գետնի տակ ու հողում: Ջուր կա նույնիսկ առաջին հայացքից անջուր թվացող անապատում: Շատ ջուր կա օդում (ամպ, մառախուղ, գոլորշի, անձրև, ձյուն): Շատ ջուր կա նաև կենդանի օրգանիզմներում’ ամեն մի բույսի, կենդանու, մարդու մեջ: Առանց ջրի բուսական և կենդանական աշխարհն ամբողջությամբ կոչնչանար, այսքան գեղեցիկ մեր մոլորակը կվերածվեր անկենդան երկնային մարմնի, ինչպիսին, ասենք. Լուսինն է: Առանց ջրի մարդը կարոդ է ապրել մի քանի օր միայն:

Continue reading “Ջուրը բնության մեջ”
Posted in Շրջակա միջավայր

Այց Հայաստանի բնության թանգարան

Դեկտեմբերի 17-ին մեր դասարանով՝ ընկեր Հասմիկի և մեր բնագիտության ուսուցչուհի ընկեր Շուշանի ուղեկցությամբ, այցելեցինք Հայաստանի բնության թանգարան: Ես շատ մեծ տպավորություն ստացա թանգարանից: Մենք անցանք տարբեր սրահներով, տեսանք եղջերուների, ձկների, թիթեռների և այլ կենդանիների հավաքածուներ: Մենք տեսանք կենդանիներ, որոնք գրանցված են կարմիր գրքում: Մենք հետաքրքիր տեղեկություն ստացանք այդ կենդանիների մասին և խորացրեցինք մեր գիտելիքները:

Թանգարանի ‎‎ֆոնդերում առկա էին ավելի քան 6 հազար ցուցանմուշներ: Հավաքածուն արտացոլում էր մեր երկրի բնության յուրահատկություններն ու ընդերքի հարստությունը։ Ներառված են կենդանաբանական, բուսաբանական, երկրաբանական, կերպարվեստի լուսանկարներ։ Ներկայացված էին կաթնասունների, թռչունների, սողունների, երկկենցաղների, ձկների, միջատների կմախքներ, մաշկեր, փափկամարմինների խեցիներ, ծառերի կտրվածքներ, օգտակար հանածոների նմուշներ, յուղաներկ կտավներ, գծանկարներ և այլն։

Ինձ շատ դուր եկան թիթեռները, որոնք գույնզգույն էին: Ես սիրով կցանկանայի ևս մեկ անգամ այցելել թանգարան և նայել այդ հրաշալի ցուցանմուշները: