Posted in Մայրենի

Գոյականի հոլովումը

Հայերենը ունի 7 հոլով:

Ուղղական ով, ինչ- տղա, սեղան

Սեռական ում, ինչի-տղայի, սեղանի

Տրական ում, ինչին-տղային, սեղանին

Հայցական ում, ինչը-տղային, սեղանը

Բացառական ումից, ինչից-տղայից, սեղանից

Գործիական ումով, ինչով-տղայով, սեղանով

Ներգոյական ում մեջ, ինչի մեջ կամ ինչում-տղայի մեջ, սեղանի մեջ կամ սեղանում

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔՆԵՐ

  1. Առանձնացրեք գոյականների վերջավորությունները և գոյականները գրեք ուղիղ ձևով: Մեքենա-յով, ավազ-ից, անտառ-ում քաղաք-ից, տառեր-ին, սեղան-ի, լուսամուտ-ից, մարդկանց-ով, երեխաներ-ի, գրչատուփ-ին, մատներ-ով, ստեղնաշար-ին:
  1. Փորձեք առանձնացնել վերջավորություն և ածանց ունեցող գոյականները:
    Գրքային, գրքից, մեքենայով, քաղաքից, անգլուխ, մսոտ, մսից, քաղաքային, յուղոտ, բախտից, անբախտ, գլխավոր, գլխով, մարմնին, անմարմին:
Վերջավորություն ունեցող գոյականներԱծանց ունեցող գոյականներ
Գրքից, քաղաքից, մսից, բախտիցԳրքային, քաղաքային
Մեքենայով, գլխովԱնգլուխ, անբախտ, անմարմին
մարմնինՄսոտ, յուղոտ

գլխավոր
  1. Բայերից ություն ածանցի միջոցով ստացեք գոյականներ:
    Լավանալ -լավություն, մեծանալ -մեծություն, թանկանալ-թանկություն, չորանալ-չորություն, բարձրանալ-բարձրություն, տաքանալ-տաքություն, գեղեցկանալ-գեղեցկություն, վատանալ-վատություն:
  2. Որոշեք, թե որ հոլովով են դրված հետևյալ գոյականները և մեկական օրինակ դուք ավելացրեք:
  3. Փողից -բացառական,  ձեռքով- գործիական, փշին -տրական, սրտում-ներգոյական, աչքի-սեռական, սեղանը-հայցական, դուռ- ուղղական, աղջկա-սեռական:
Posted in Մայրենի

Եղիշե Չարենց

ԿԵՆՍԱԳՐՈՒԹՅՈՒՆ

Հայ մեծ պոետ Եղիշե Չարենցը (իսկական անունը Եղիշե Աբրահամի Սողոմոնյան), ծնվել է 1897թ. մարտի 25-ին Կարս քաղաքում:1908թ. Չարենցն ընդունվել է Կարսի վարժարան, ուր դպրոցական «Գարուն» ալմանախում հրատարակվել են նրա բանաստեղծությունները: 1914թ. Կարսում լույս է տեսել գրողի «Չարենց» գրական կեղծանունով «Տխուր ու գունատ աղջկա 3 երգերը…» բանաստեղծությունների ժողովածուն:

Continue reading “Եղիշե Չարենց”
Posted in Մայրենի

Ե. Չարենց «Հայրենիքում»

Ես Եղիշե Չարենցի բանաստեղծություններից ընտրեցի «Հայրենիքում» բանաստեղծությունը, քանի որ այս բանաստեղծության մեջ երևում է նրա մեծ հայրենասիրությունը: Նրա «Հայրենիքում»բանաստեղծության մեջ նա շատ գեղեցիկ կերպով նկարագրում է իր հայրենիքը՝ շատ գեղեցիկ համեմատականներով նա Հայաստանի լեռներն ու լճերը համեմատում է հոգու երազների հետ: Իր հայրենիքի երկինքը նա համեմատում է մանկական աչքերի հետ,որոնք նույնքան պարզ և մաքուր են: Չարենցը խոսում է նաև իր հայրենիքի կորստի մասին, որը շատ ցավալի է:

Ձյունապատ լեռներ ու կապույտ լճեր: 
Երկինքներ, որպես երազներ հոգու: 
Երկինքներ, որպես մանկական աչեր: 
Մենակ էի ես: Ինձ հետ էիր դու: 
Երբ լսում էի մրմունջը լճի 
Ու նայում էի թափանցիկ հեռուն – 
Զարթնում էր իմ մեջ քո սուրբ անուրջի 
Կորուստը այն հին, աստղայի՜ն, անհո՜ւն: 
Կանչում էր, կանչում ձյունոտ լեռներում 
Մեկը կարոտի իրիկնամուտին: 
Իսկ գիշերն իջնում, ծածկում էր հեռուն 
Խառնելով հոգիս աստղային մութին …

Posted in Մայրենի

«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Մաս 2 Հովհ․ Թումանյան

Դ

Առավոտը վաղ տերության պաշտոնյաները կտրեցին Հասանի աղքատ տնակի դուռը։ — Էստե՞ղ է կենում քեֆ սիրող Հասանը։

— Ես եմ,— պատասխանեց զարմացած Հասանը։

— Թագավորի հրամանով հետևիր մեզ։

Ուղիղ պալատը տարան Հասանին։ Հայտնեցին, որ թագավորը իրեն պալատականի պաշտոն է տվել։ Պալատականի զգեստ հագցրին, մի թուր էլ կապեցին մեջքը ու կանգնեցրին պալատի մուտքերից մեկի առջև։ Ամբողջ օրը էն մուտքի առջև պարապ կանգնեց Հասանը։ Իրիկունը որ մթնեց, դատարկ ճամփու դրին տուն, թե՝ գնա՛, առավոտը ետ կգաս քո տեղը կանգնելու։

Գիշերը դարձյալ դերվիշի շոր մտավ Հարուն Ալ Ռաշիդ թագավորն ու գնաց քաղաքը շրջելու։

Continue reading “«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Մաս 2 Հովհ․ Թումանյան”
Posted in Մայրենի

Հ․ Թումանյանի մասին

1869 թվականին մի ցուրտ ձմեռային օր Հայաստանի հեռավոր Դսեղ գյուղում ծնվեց Հովհաննես Թումանյանը։ Դա իր քաջ զինվորական պապիկի անունն էր։ Նրանից հետո ընտանիքում ծնվեցին ևս յոթ բալիկներ։ Հովհաննեսը մի քիչ չարաճճի էր ու լացկան։ Նա շատ շուտ է սկսել քայլել։ Մի անգամ պատից բռնվելով դուրս է եկել բակ, և կովը նրան պոզահարել է ու գցել գետնին։ Մի անգամ էլ գլուղն ուզեցել է մցնել ծիտիկի բույնը։ Երբ փոքրի Հովհաննեսը մի քիչ մեծացավ, գյուղում իր համար ընտրեց մի գեղեցիկ վայր։ Դա մի փոքրի բլրակ էր, որտեղ բարձրանում էր նա և նայելով աստղերին՝ երազում էր։ Նա շատ ընկերներ ուներ։ Գյուղում Նեսո անունով մի տղա կար։ Նա շատ հեքիաթներ գիտեր և իր ամենալավ ընկերն էր։

Continue reading “Հ․ Թումանյանի մասին”
Posted in Մայրենի

ՀԱՄԵՐԳ

Վըտակը ժայռից ներքև է թըռչում,
Թափ առած ընկնում քարերի գըլխին,
Զարկում ավազին, շաչում է, ճըչում,
Ճըչում անհանգիստ, փըրփուրը բերնին։

Ինչպես ծերունին, ձենով պառաված,
Ձայնակցում է ժիր թոռնիկի երգին,
Այնպես է ծերուկ անտառը կամաց
Արձագանք տալի ջըրի աղմուկին։

Այնինչ բընության զըվարթ համերգի

Ունկընդիրն անխոս ու հավերժական,
Ժայռը մտախոհ՝ իր մըռայլ մըտքի
Ետևից ընկած լըսում է նըրան։

Առաջադրանքներ

  Բանաստեղծությունից դուրս գրել 18 գոյական․

Վտակը, ժայռից, քարերի, գըլխին, ավազին, փըրփուրը, բերնին, ծերունին, ձենով, թոռնիկի, երգին, ծերուկ, անտառը, արձագանք, ջըրի, աղմուկին, բընության, համերգի, ունկընդիրն, ժայռը, մըտքի։

6 ածանցավոր բառ․

անհանգիստ, անխոս, հավերժական, պառաված, բնության, ծերուկ

2 բարդ բառ․

մտախոհ, ունկընդիր

Posted in Մայրենի

«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Հովհ․ Թումանյան

Ա

Ժամանակով Բաղդադ քաղաքում նստում էր Հարուն Ալ Ռաշիդ թագավորը։ Հարուն Ալ Ռաշիդ թագավորը սովորություն ուներ՝ շորերը փոխած ման էր գալիս իմանալու, թե ինչ է կատարվում իր մայրաքաղաքում։ Մի գիշեր էլ էսպես, դերվիշի շոր մտած, անցնելիս է լինում մի խուլ փողոցով։ Մի աղքատ տնակից երգի ու նվագածության ձայներ է լսում։ Կանգ է առնում, միտք է անում, միտք, հետաքրքրվում է ու ներս է մտնում։ Ներս է մտնում, տեսնում՝ դատարկ ու մերկ մի տնակ, կրակի դեմը փռած կարպետի վրա նստոտած տանտերն ու երաժիշտները։ Աղքատ ընթրիքի շուրջը բոլորած նվագում են, երգում ու զվարճանում։

Continue reading “«Քեֆ անողին քեֆ չի պակսիլ» Հովհ․ Թումանյան”
Posted in Մայրենի

Առեղծվածային դինոզավրերը

Առաջադրանքներ

1. Տեքստից դուրս գրեք երկու քանակական թվական, դարձրեք բաշխական:

1923 — Հազար իննը հարյուր քսաներեքական

յոթանասուն – յոթանասունական

2. Դուրս գրեք երկու ածանցավոր բառ, այդ ածանցներով նոր բառեր կազմեք:

Ցամաքային – ջրային, օդային, գազային, բակային, մրգային, համակարգչային

Գոյություն — թվարկություն, գրություն, ընկերություն, բարություն, հիմարություն, կրթություն

Տեքստի վերջին նախադասությունը դարձրեք հարցական:

Ահռելի չափերով այս կենդանիները միշտ հետաքրքրե՞լ են մարդկանց։

Տեքստի վերջին նախադասությունը գրեք ապառնի ժամանակով:

Ահռելի չափերով այս կենդանիները միշտ կհետաքրքրեն մարդկանց։